İnekte embriyonik ölümlerin fizyoloji ve patolojisi
Normal gebelik süreci
Gebeliğin devamında östradiol ve progesteron seviyeleri arasındaki ilişki
Tohumlamadan sonraki ilk iki hafta boyunca progesteron ve östrojen konsantrasyonları arasındaki ilişkinin luteal fonksiyonun ve dolayısıyla gebeliğin devamında önemli rol oynadığı kanıtlanmıştır.
Başarılı bir fertilizasyon oluşsa bile luteal dönem sırasında ovaryumdaki follikül dalgalanması devam etmektedir. Eğer luteal dönemdeki bu folliküllerin östrojen üretimleri azalmazsa luteolizis uyarılır ve corpus luteum çözülür.
Gebe inekte antiluteolizis mekanizması:
- artan progesteron konsantrasyonu negatif başa tepki yapar, gonadotropin salınımını inhibe eder, böylece östradiol salınımı azalır
- gelişen embriyodan salgılanan interferon-t luteolitik etkiyi engeller
Şekil 1: Gebeliğin devamı
Gebeliğin sonlanması
Yüksek süt verimine sahip ve BVDV gibi bazı enfeksiyöz hastalıkları bulunan ineklerde progesteron seviyesi luteolizisi engellemeye yetecek seviyede değildir.
Literatür bilgileri
Mann ve Lamming (2001) tohumlanan ineklerde progesterone ve östradiol konsantrasyonlarını değerlendirdiler ve ST sonrası 16. günde embriyonun bulunduğunu veya bulunmadığını tespit ettiler.
- Plazma E2 konsantrasyonu embriyo negatif grupta 1. günde embriyo negatif veya kontrol grubundakinden önemli ölçüde, aynı şekilde 2. ve 3. günde de embriyo pozitif gruptan daha yüksekti.
- Embriyo negatif grupta progesteron konsantrasyonundaki artış, ovulasyondan sonra (6,2. gün) embriyo pozitif (4,9. gün) ve kontrol gruba göre (5. gün) daha geç olmuştu.
- Luteal dönem boyunca progesteron konsantrasyonları embriyo (-) grupta Embryo (+) gruba göre daha düşüktü.
Nedenler:
- Oosit kalitesinin zayıf olması (folliküler gelişimin yavaşlaması, ovulasyon gecikmesi)
- Anormal fertilizasyon
- Embriyonik kromozomal anomaliler
- Uterus ortamındaki olumsuz değişiklikler (endometritis, artan kan üre seviyesi)
- Ateşli hastalıklar
- Isı şoku
- Yetersiz progesteron seviyesi:
- luteal Fonksiyonun bozulması (Negatif enerji dengesi, enfeksiyöz nedenler, ısı şoku)
- yüksek verimli sütçü ineklerde progesteron metabolizmasının artması
- luteolizis
- Bazı enfeksiyöz etkenlerin etkisi (BVDV, IBRV)